Căng thẳng thuế quan tại ASEAN: Việt Nam, Indonesia và Thái Lan đang ứng phó với những khó khăn thương mại như thế nào

Khi Hoa Kỳ tăng cường lập trường bảo hộ dưới thời chính quyền Tổng thống Trump, các nền kinh tế chủ chốt của Đông Nam Á đang chật vật thích nghi. Chúng tôi phân tích cách Việt Nam, Indonesia và Thái Lan đang vượt qua bối cảnh khó lường này thông qua ngoại giao thương mại nhanh chóng, hỗ trợ chính sách theo ngành và chiến lược thị trường tiền tệ.

"Đông Nam Á không chỉ đang phản ứng - mà đang tái định vị", David Barrett, Tổng giám đốc điều hành của EBC Financial Group (UK) Ltd., cho biết. "Từ nỗ lực cải cách của Việt Nam đến chính sách ngoại giao chủ động của Indonesia, khu vực này đang tận dụng căng thẳng thương mại như một chất xúc tác cho việc điều chỉnh kinh tế. Đối với cả nhà đầu tư và thương nhân, đây không phải là câu chuyện tách rời - mà là câu chuyện phân kỳ."

Phản ứng của Đông Nam Á: Từ các thỏa thuận nhanh chóng đến tái cấu trúc

Việt Nam, vốn đã là một trong những cường quốc xuất khẩu tăng trưởng nhanh nhất châu Á, đang đẩy nhanh nỗ lực hoàn tất một hiệp định thương mại song phương với Hoa Kỳ khi thuế quan đang đe dọa các lĩnh vực quan trọng như dệt may, điện tử và đồ nội thất. Theo các nhà phân tích của chúng tôi, chế độ thuế quan mới của Hoa Kỳ áp đặt mức thuế lên tới 20% đối với một số mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam - bao gồm mức thuế cơ bản 10% đối với điện tử và 15% đối với gỗ và đồ nội thất - giảm so với mức đề xuất trước đó là 46%.

Để ứng phó, chính phủ Việt Nam đang triển khai hỗ trợ có mục tiêu cho các ngành công nghiệp bị ảnh hưởng và thúc đẩy cải cách cơ cấu để duy trì niềm tin của nhà đầu tư. "Khả năng xoay chuyển nhanh chóng và duy trì khả năng tiếp cận thị trường của Việt Nam cho thấy tầm quan trọng chiến lược ngày càng tăng của nước này trong chuỗi cung ứng toàn cầu", Barrett nói. Trong khi đó, sự lạc quan về triển vọng của các thỏa thuận thương mại và động lực cải cách đã kích hoạt một đợt tăng giá trên thị trường chứng khoán Việt Nam, theo báo cáo của Vietnam Investment Review.

Indonesia cũng đã tham gia các cuộc đàm phán quan trọng, đề xuất gói thương mại trị giá 34 tỷ USD với Washington như một biện pháp chủ động phòng ngừa các hình phạt tiềm tàng. Chúng tôi xin nhấn mạnh rằng thỏa thuận này nhằm bảo vệ các ngành như dầu cọ, cao su và may mặc - những ngành công nghiệp thiết yếu đối với nền kinh tế xuất khẩu của Indonesia. Là một phần của thỏa thuận, Jakarta đã đàm phán thành công việc giảm thuế quan từ 32% xuống 19% đối với các dòng sản phẩm chủ chốt, mang lại sự hỗ trợ rất cần thiết cho các nhà sản xuất trong nước và củng cố khả năng cạnh tranh của Indonesia trong khu vực.

Trong khi đó, Thái Lan vẫn phải chịu mức thuế quan được công bố lần đầu tiên vào tháng 4. Chúng tôi lưu ý rằng Bangkok hiện đang nỗ lực hoàn tất một thỏa thuận riêng với Hoa Kỳ, tập trung mạnh mẽ vào việc bảo vệ các ngành ô tô và điện tử. Theo Bloomberg, Thái Lan được cho là đang tập trung vào việc giảm mức thuế quan 36% hiện hành, vì sự chậm trễ có nguy cơ làm suy yếu tâm lý nhà đầu tư và dẫn đến mất đơn hàng xuất khẩu.

Dưới áp lực: Thế tiến thoái lưỡng nan của cường quốc trung bình Đông Nam Á

Việt Nam, Indonesia và Thái Lan hiện đang phải đối mặt với áp lực ngày càng gia tăng khi căng thẳng thuế quan toàn cầu leo thang. Việt Nam đang đẩy nhanh các cuộc đàm phán với Washington và tăng cường hỗ trợ chính sách cho các ngành dễ bị tổn thương như giày dép và may mặc. Đề xuất thương mại 34 tỷ USD của Indonesia được coi là một lá chắn chiến lược, phản ánh lo ngại rằng tình trạng bất ổn kéo dài có thể làm suy yếu niềm tin của nhà đầu tư và làm gián đoạn chuỗi cung ứng. Thái Lan cũng đang nhanh chóng áp dụng các biện pháp giảm thuế cho các ngành dễ bị tổn thương nhất, đặc biệt là ô tô và điện tử.

Mặc dù Malaysia và Singapore ít bị ảnh hưởng trực tiếp hơn bởi các mức thuế quan rộng rãi của Hoa Kỳ, chúng tôi cảnh báo về những tác động lan tỏa. Nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu của Singapore có thể chịu ảnh hưởng nặng nề từ sự chậm lại của thương mại khu vực, trong khi Malaysia - vốn gắn chặt với các chuỗi cung ứng thượng nguồn - có nguy cơ gián tiếp bị gián đoạn nếu thuế quan đánh vào linh kiện hoặc nguyên liệu thô. "Hiệu ứng lan tỏa từ các biện pháp áp thuế của Hoa Kỳ đã được cảm nhận trên khắp ASEAN", Barrett nói. "Cho dù là trực tiếp hay gián tiếp, thì việc thích ứng là rất cấp thiết."

Biến động FX phản ánh sự phân kỳ

Thị trường ngoại hối khắp ASEAN đã bắt đầu phản ánh những căng thẳng này. Đồng Việt Nam và đồng Baht Thái Lan đã cho thấy những dấu hiệu phục hồi ngắn hạn, nhờ sự lạc quan của Hoa Kỳ và sự sẵn sàng can thiệp của ngân hàng trung ương nếu cần. Tuy nhiên, đồng rupiah của Indonesia vẫn chịu áp lực khi Ngân hàng Indonesia đang phải cân bằng một cách tinh tế - duy trì khả năng cạnh tranh đồng thời ngăn chặn dòng vốn chảy ra. Trong khi đó, đồng đô la Singapore đã giảm nhẹ, phản ánh sự nhạy cảm của đồng tiền này với các chu kỳ nhu cầu toàn cầu.

Những con đường tiền tệ khác biệt này không chỉ là nhiễu loạn thị trường - chúng phản ánh vị thế của mỗi nền kinh tế để vượt qua cơn bão thuế quan. Các quốc gia tích cực hợp tác với Washington có thể được ưu ái trong ngắn hạn, trong khi những quốc gia bị coi là chậm hành động có thể thấy tài sản của họ được định giá lại tương ứng.

Những điều nhà giao dịch cần biết

Đối với các nhà giao dịch, bối cảnh thuế quan phân mảnh này mang lại cả rủi ro lẫn cơ hội. Biến động tiền tệ có thể vẫn ở mức cao, đặc biệt là ở các thị trường cận biên và mới nổi như Indonesia và Việt Nam. Khi các thỏa thuận song phương làm thay đổi sân chơi cạnh tranh, cổ phiếu của các ngành cụ thể - đặc biệt là dệt may, ô tô và phần cứng công nghệ - có thể sẽ được định giá lại.

Thị trường trái phiếu cũng đang phản ứng. Lợi suất trái phiếu chính phủ Indonesia và Thái Lan đã bắt đầu tăng nhẹ, phản ánh sự bất ổn thương mại và khả năng điều chỉnh chính sách. Chúng tôi khuyến nghị các nhà giao dịch theo dõi chặt chẽ cả vị thế ngoại hối và các tín hiệu chính sách khu vực, đặc biệt là khi các ngân hàng trung ương có thể hành động thiếu phối hợp và theo từng quốc gia cụ thể để ứng phó với các động thái tiếp theo của Washington.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Bài viết này phản ánh quan điểm của Tập đoàn Tài chính EBC và tất cả các đơn vị trực thuộc trên toàn cầu. Đây không phải là lời khuyên tài chính hoặc đầu tư. Giao dịch hàng hóa và ngoại hối (FX) tiềm ẩn rủi ro thua lỗ đáng kể, có khả năng vượt quá số tiền đầu tư ban đầu của bạn. Vui lòng tham khảo ý kiến cố vấn tài chính có trình độ chuyên môn trước khi đưa ra bất kỳ quyết định giao dịch hoặc đầu tư nào, vì Tập đoàn Tài chính EBC và các đơn vị trực thuộc không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thiệt hại nào phát sinh do việc dựa vào thông tin này.