Đồng đô la Mỹ giảm 12,5%: Nguyên nhân nào dẫn đến sự sụt giảm vào năm 2025?

Đồng đô la Mỹ đang trải qua đợt giảm giá mạnh nhất trong hơn hai thập kỷ qua - mức giảm khoảng 12–13% tính đến thời điểm hiện tại khiến chỉ số đô la trượt xuống dưới mốc 100 và làm dấy lên cuộc tranh luận mới về việc liệu "siêu chu kỳ" kéo dài của đồng đô la có đảo ngược hay không.

Thị trường đã nhanh chóng định giá lại chính sách của Cục Dự trữ Liên bang, chênh lệch tăng trưởng toàn cầu và dòng vốn trú ẩn an toàn; kết quả sẽ quyết định người thắng và kẻ thua trên thị trường hàng hóa, thị trường mới nổi và thu nhập đa quốc gia.

Sự trượt giá của đồng đô la trong bối cảnh

Kể từ giữa tháng 1 năm 2025, Chỉ số Đô la Mỹ (DXY) đã giảm mạnh so với mức cao nhất hồi đầu năm; đến ngày 1 tháng 7, chỉ số này đã chạm mức thấp gần 96,37 sau khi giao dịch trên mức 110 vào tháng 1. Tính đến ngày 17 tháng 10 năm 2025, DXY giao dịch quanh mức 98,2, cho thấy đợt giảm mạnh trước đó đã nhường chỗ cho một phạm vi giao dịch thấp hơn trong thời gian dài hơn.

Ba động lực gần nhất đã chi phối sự chú ý của thị trường: Cục Dự trữ Liên bang chuyển hướng từ thắt chặt liên tục sang nới lỏng, lợi suất trái phiếu kho bạc ngắn hạn và dài hạn giảm, và dòng vốn đầu tư chuyển sang các tài sản an toàn như vàng trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị.

Sự sụt giảm mạnh mẽ của một đồng tiền chủ chốt trên thế giới như sức mạnh của đồng tiền chung Hoa Kỳ thường bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân vĩ mô phức tạp. Để phân tích một cách toàn diện về hiện tượng này, cần xem xét kỹ lưỡng các công cụ điều hành kinh tế vĩ mô mà các ngân hàng trung ương áp dụng. Những chính sách này có thể tạo ra những thay đổi đáng kể trong bức tranh tài chính toàn cầu, ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị tiền tệ.

Tại sao đồng đô la suy yếu

1. Định giá lại chính sách tiền tệ

Thị trường biến động mạnh sau khi Fed báo hiệu sự thay đổi lập trường: tuyên bố của FOMC ngày 17 tháng 9 và các thông báo liên quan đã làm rõ kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất, làm giảm lợi thế lợi suất của đồng đô la so với các loại tiền tệ khác và thúc đẩy quá trình tái cân bằng nhanh chóng các vị thế ngoại hối.

2. Lợi suất trái phiếu Hoa Kỳ giảm

Lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn ngắn và dài hạn đã giảm kể từ giữa năm 2025. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn hai năm, vốn bám sát kỳ vọng về chính sách của Fed, đã giảm xuống mức trung bình 3%, trong khi lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm giao dịch gần 4% - cả hai đều thấp hơn mức hỗ trợ đồng đô la hồi đầu năm. Lợi suất thấp hơn làm giảm lợi ích chênh lệch lãi suất của tài sản bằng đô la và khiến các loại tiền tệ khác trở nên hấp dẫn hơn so với các loại tiền tệ khác.

3. Chảy vào nơi trú ẩn an toàn và địa chính trị

Căng thẳng địa chính trị gia tăng và lo ngại về rủi ro tín dụng trong tháng 10 đã thúc đẩy các nhà đầu tư hướng đến vàng và các tài sản trú ẩn an toàn khác, ngay cả khi đồng đô la suy yếu - một động lực có thể song hành khi đồng đô la không còn là lựa chọn trú ẩn an toàn duy nhất. Việc vàng tăng vọt lên mức cao kỷ lục là một dấu hiệu quan trọng của sự đa dạng hóa đó.

Đánh giá và tín hiệu kỹ thuật

Một số khuôn khổ định giá và biện pháp kỹ thuật hiện chỉ ra rằng đồng đô la đã giảm đáng kể so với mức cao nhất trong nhiều thập kỷ nhưng vẫn cao hơn mức trung bình dài hạn mà một số mô hình ưa chuộng.

Một trong những chỉ báo quan trọng nhất để đánh giá sức khỏe của đồng tiền này là biến động của chỉ số sức mạnh đồng bạc xanh. Khi chỉ số này suy yếu, nó báo hiệu sự mất niềm tin vào nền kinh tế liên quan hoặc sự dịch chuyển trong dòng vốn đầu tư toàn cầu. Đặc biệt, quyết định về chi phí vay của Cục Dự trữ Liên bang đóng vai trò trung tâm trong việc định hình hướng đi của thị trường, làm thay đổi đáng kể những nhân tố tác động đến sức mua quốc tế của tiền tệ.

1) Mô hình định giá quá cao (PPP và đường trung bình động)

Sử dụng các chỉ báo sức mua tương đương và đường trung bình động dài hạn làm hướng dẫn - chuỗi PPP của OECD là tham chiếu tiêu chuẩn để so sánh mức giá giữa các quốc gia - nhiều nhà phân tích đánh giá đồng đô la đã tăng giá so với các chuẩn mực giá trị hợp lý trong một thời gian. Những mô hình này ngụ ý rằng một sự giảm giá đáng kể của DXY là điều có thể xảy ra khi chênh lệch chính sách được thắt chặt.

2) Bối cảnh của Fibonacci và đường trung bình động

Các nhà phân tích kỹ thuật chỉ ra các mức thoái lui chính: mức thoái lui 38,2% của đợt tăng giá từ mức thấp nhất trong cuộc khủng hoảng nằm gần mức cao 90, mức thoái lui 50% quanh mức thấp 90 và mức thoái lui 61,8% gần mức cao 80. Các dải này xác định phạm vi giảm giá tiếp theo nếu chính sách và tăng trưởng tiếp tục phân hóa. (Biên tập viên: lấy nguồn từ chuỗi DXY chính xác để có độ chính xác về mặt số liệu.)

Sự thay đổi có ý nghĩa gì - ai thắng, ai thua

1. Hàng hóa và xuất khẩu

Đồng đô la yếu hơn làm tăng giá hàng hóa tính theo đô la và tăng sức cạnh tranh cho các nhà xuất khẩu bên ngoài Hoa Kỳ. Động lực này đã thúc đẩy sự tăng giá chóng mặt của vàng, với giá vàng thỏi đạt kỷ lục vào giữa tháng 10 khi các nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro chính sách và địa chính trị.

2. Thị trường mới nổi

Điều kiện tài trợ bằng đồng đô la mềm hơn giúp giảm áp lực lên các quốc gia có khoản nợ lớn bằng đô la; vốn có thể tái đầu tư vào tài sản tại các thị trường mới nổi, hỗ trợ đồng nội tệ và thị trường trái phiếu. Tuy nhiên, lợi ích sẽ khác nhau tùy thuộc vào sức mạnh của bảng cân đối kế toán và chính sách trong nước.

3. Thu nhập và thương mại của doanh nghiệp

Các công ty đa quốc gia Hoa Kỳ có thể hưởng lợi từ việc chuyển đổi tiền tệ trong doanh số bán hàng ra nước ngoài, trong khi các nhà nhập khẩu có thể phải đối mặt với biên lợi nhuận hẹp hơn nếu chi phí giảm chậm hơn giá. Các chiến lược phòng ngừa rủi ro tỷ giá sẽ một lần nữa quan trọng trong mùa báo cáo kết quả kinh doanh. (Xem phần sau để biết các điểm cần lưu ý đối với trái phiếu kho bạc doanh nghiệp.)

4. Thu nhập cố định và cổ phiếu

Lợi suất thấp hơn thường hỗ trợ giá trái phiếu và có thể thúc đẩy định giá cổ phiếu; tuy nhiên, triển vọng vĩ mô (tăng trưởng, biên lợi nhuận, lạm phát) cuối cùng sẽ quyết định liệu đợt tăng giá có bền vững hay không.

Ba kịch bản hợp lý cho đồng đô la

1. Trường hợp cơ bản (40–50%): Fed nới lỏng dần qua nhiều cuộc họp; DXY dao động trong khoảng 92–102 cho đến năm 2026 khi lợi suất ổn định và tác động lan tỏa được kiềm chế.

2. Trường hợp suy giảm sâu (25–30%): Việc nới lỏng nhanh hơn, rộng hơn và nhu cầu toàn cầu dai dẳng đối với các tài sản không phải đô la đẩy DXY xuống mức thấp 90 hoặc cao 80 (thoái lui 50–61,8%).

3. Trường hợp phục hồi (20–30%): Tăng trưởng bất ngờ của Hoa Kỳ và/hoặc Fed phát tín hiệu tạm dừng; lợi suất tăng và đồng đô la tăng trở lại trên 100.

Hơn nữa, các áp lực kinh tế như hiện tượng mất giá trị tiền tệ và đối nghịch của nó cũng là nhân tố không thể bỏ qua. Mức độ lạm phát cao kéo dài hoặc nguy cơ giảm phát có thể ăn mòn giá trị nội tại của một đồng tiền, khiến các nhà đầu tư tìm kiếm các tài sản trú ẩn an toàn hơn. Việc hiểu rõ những diễn biến này sẽ giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về bối cảnh kinh tế toàn cầu và lý do đằng sau sự biến động của các loại tiền tệ lớn.

Những gì các phóng viên và người tham gia thị trường nên theo dõi tiếp theo

1. Lịch chính sách của Hoa Kỳ: Bài phát biểu của Fed và cuộc họp tiếp theo của FOMC sẽ thiết lập lại kỳ vọng cắt giảm lãi suất.

2. Dữ liệu quan trọng: CPI/PCE và bảng lương của Hoa Kỳ - những dữ liệu này sẽ ảnh hưởng đến triển vọng của Fed và lợi suất ngắn hạn.

3. Hành vi lợi suất trái phiếu kho bạc: Biến động trong kỳ hạn 2 năm và 10 năm sẽ được theo dõi chặt chẽ như là thước đo cho chính sách và tăng trưởng.

4. Dòng chảy vàng và hàng hóa: diễn biến giá tiếp theo sẽ cho biết nhà đầu tư đặt cược phòng ngừa rủi ro ở đâu.

Các điểm hành động dành cho người thực hành

1. Xem lại các giới hạn phòng ngừa rủi ro ngoại hối và chi phí của các giao dịch phòng ngừa rủi ro liên tục.

2. Kiểm tra căng thẳng các khoản nợ phải trả bằng đô la theo nhiều con đường DXY.

3. Theo dõi cơ sở tiền tệ chéo và chi phí hoán đổi - sự thay đổi thanh khoản có thể diễn ra nhanh chóng.

Kết luận: trạng thái cân bằng mới hay sự điều chỉnh?

Kết luận dựa trên dữ liệu rất đơn giản: thị trường đã định giá được một sự tái định giá đáng kể về chính sách tiền tệ của Hoa Kỳ và sức hấp dẫn tương đối của tài sản bằng đô la. Việc mức hiện tại đánh dấu một sự thay đổi chế độ bền vững hay là đáy trước một chu kỳ mới phụ thuộc vào hai biến số liên quan - lộ trình và độ tin cậy của chính sách nới lỏng của Fed, và sự phát triển của khẩu vị rủi ro toàn cầu.

Do đó, các nhà hoạch định chính sách và chiến lược gia thị trường sẽ làm tốt khi coi tình hình hiện tại không phải là một sự kiện đơn lẻ mà là một quá trình: theo dõi các bản in, theo dõi lợi nhuận và theo dõi dòng tiền.

Những câu hỏi thường gặp

1. Chỉ số đô la Mỹ (DXY) là gì?

Chỉ số Đô la Mỹ (DXY) đo lường giá trị của đồng đô la so với rổ sáu loại tiền tệ chính. DXY càng cao thì đồng đô la càng mạnh.

2. Tại sao đồng đô la Mỹ lại yếu đi?

Đồng đô la đang suy yếu vì:

• Việc Fed cắt giảm lãi suất làm giảm lợi thế về lợi suất.

• Lợi suất trái phiếu kho bạc giảm.

• Đa dạng hóa đầu tư vào vàng và các nơi trú ẩn an toàn khác trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị.

3. Chính sách của Fed đã tác động như thế nào đến đồng đô la?

Việc Fed chuyển sang nới lỏng chính sách đã làm giảm sức hấp dẫn của đồng đô la, khiến nó giảm từ 110 vào tháng 1 năm 2025 xuống còn khoảng 98,2 vào giữa tháng 10.

4. Mối quan hệ giữa Đô la Mỹ và vàng là gì?

Đồng đô la và vàng thường có mối quan hệ nghịch đảo. Khi đồng đô la suy yếu, giá vàng có xu hướng tăng do các nhà đầu tư tìm kiếm tài sản an toàn hơn.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không nhằm mục đích (và không nên được coi là) tư vấn tài chính, đầu tư hoặc các hình thức tư vấn khác mà chúng ta nên tin cậy. Không có ý kiến nào trong tài liệu này cấu thành khuyến nghị của EBC hoặc tác giả rằng bất kỳ khoản đầu tư, chứng khoán, giao dịch hoặc chiến lược đầu tư cụ thể nào phù hợp với bất kỳ cá nhân cụ thể nào.