Đâu không phải là ví dụ về Chiến lược quản lý rủi ro?

Quản lý rủi ro là nền tảng của giao dịch thành công. Nó giúp các nhà giao dịch bảo vệ vốn, kiểm soát cảm xúc và duy trì sự nhất quán trong các điều kiện thị trường khác nhau.

Tuy nhiên, không phải mọi hành động hoặc hành vi giao dịch nào có vẻ bảo thủ hoặc thận trọng đều đủ điều kiện là một chiến lược quản lý rủi ro hợp lệ. Một số hoạt động thậm chí có thể làm tăng rủi ro thay vì giảm rủi ro.

Bài viết này khám phá quản lý rủi ro thực sự trong giao dịch bao gồm những gì, nêu bật các kỹ thuật được chấp nhận rộng rãi và sau đó tập trung làm rõ những gì không phải là ví dụ về chiến lược quản lý rủi ro phù hợp.

Quản lý rủi ro trong giao dịch là gì?

Quản lý rủi ro bao gồm các quy trình và chiến lược nhằm giảm thiểu tổn thất tiềm ẩn và bảo vệ vốn trên thị trường tài chính. Các nhà giao dịch sử dụng nhiều công cụ khác nhau để xác định mức độ rủi ro cho mỗi giao dịch, nơi đặt lệnh dừng lỗ và cách quản lý quy mô vị thế. Mục tiêu là duy trì hiệu suất nhất quán trong khi tránh tình trạng sụt giảm thảm khốc.

Tuy nhiên, quản lý rủi ro không nhằm mục đích loại bỏ hoàn toàn các khoản lỗ. Thay vào đó, nó là về việc kiểm soát quy mô và tác động của các khoản lỗ đó để các giao dịch có lợi nhuận có thể vượt trội hơn chúng theo thời gian.

Nguyên tắc cốt lõi của quản lý rủi ro trong giao dịch

Trước khi chúng ta có thể phân biệt các chiến lược không phải chiến lược, điều quan trọng là phải hiểu những gì cấu thành nên quản lý rủi ro phù hợp. Các nguyên tắc này tạo thành nền tảng của bất kỳ hệ thống đáng tin cậy nào:

Bảo tồn vốn

Nguyên tắc chính trong giao dịch là tránh mất hết tiền. Quản lý rủi ro hiệu quả ưu tiên bảo toàn vốn, ngay cả khi nó dẫn đến lợi nhuận nhỏ hơn hoặc bỏ lỡ cơ hội.

Tỷ lệ rủi ro-phần thưởng

Mỗi giao dịch phải có tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận được tính toán, chẳng hạn như mạo hiểm 100 đô la để kiếm được 300 đô la. Tỷ lệ dương đảm bảo lợi nhuận dài hạn, ngay cả khi tỷ lệ thắng thấp hơn.

Lệnh dừng lỗ và chốt lời

Các lệnh này tự động đóng giao dịch khi đạt đến một mức giá nhất định. Lệnh dừng lỗ hạn chế thua lỗ, trong khi mức chốt lời khóa chặt lợi nhuận.

Vị trí định cỡ

Nó liên quan đến việc xác định quy mô giao dịch phù hợp dựa trên số dư tài khoản và khả năng chịu rủi ro của bạn. Các giao dịch nhỏ hơn giúp giảm tác động của một khoản lỗ duy nhất.

Sự đa dạng hóa

Việc phân bổ đầu tư vào nhiều công cụ hoặc thị trường khác nhau giúp giảm thiểu tổng mức rủi ro cho bất kỳ sự kiện đơn lẻ nào.

Những phương pháp này được chấp nhận rộng rãi như là chiến lược quản lý rủi ro vì chúng chủ động giảm thiểu tổn thất tiềm ẩn và cho phép các nhà giao dịch phục hồi sau những thất bại.

Ví dụ về các chiến lược quản lý rủi ro hợp lệ

1) Sử dụng lệnh dừng lỗ

Stop-loss là mức giá mà bạn thoát khỏi một giao dịch thua lỗ để ngăn chặn thua lỗ thêm. Đây là một trong những công cụ quản lý rủi ro cơ bản và hiệu quả nhất.

2) Hạn chế quy mô thương mại

Bằng cách giới hạn vốn phân bổ cho mỗi giao dịch (thường chỉ 1% hoặc 2% số dư tài khoản), các nhà giao dịch đảm bảo rằng một khoản lỗ duy nhất sẽ không làm đảo lộn toàn bộ danh mục đầu tư của họ.

3) Vị thế phòng ngừa

Phòng ngừa rủi ro liên quan đến việc mở các vị thế đối lập trên các thị trường có tương quan (như mua vàng trong khi bán khống USD) để giảm thiểu rủi ro tổng thể.

4) Thiết lập giới hạn mất mát hàng ngày

Nhiều nhà giao dịch đặt ra số tiền tối đa mà họ có thể mất trong một ngày. Nếu họ đạt đến giới hạn này, họ sẽ ngừng giao dịch để tránh đưa ra quyết định theo cảm tính.

Những ví dụ này minh họa cho việc lập kế hoạch chủ động và thực hiện có kỷ luật - những đặc điểm cốt lõi của quản lý rủi ro thực sự.

Đâu không phải là ví dụ về Chiến lược quản lý rủi ro?

Bây giờ chúng ta đã làm rõ những gì cấu thành nên quản lý rủi ro hợp lý, hãy cùng xem xét các hành động có vẻ thận trọng hoặc mang tính chiến lược — nhưng thực tế lại làm tăng rủi ro:

Trung bình giảm: Ảo tưởng về sự kiểm soát

Giảm trung bình là việc thêm vốn vào vị thế thua lỗ với hy vọng giảm giá vào lệnh trung bình. Ví dụ, nếu bạn mua một cổ phiếu ở mức 100 đô la và giá giảm xuống còn 90 đô la, bạn mua thêm để giảm giá trung bình xuống còn 95 đô la.

Thoạt nhìn, điều này có vẻ giống như một chiến lược để cải thiện cơ hội phục hồi của bạn—nhưng trên thực tế, nó làm tăng khả năng bạn phải chịu một giao dịch thua lỗ. Sau đây là lý do tại sao nó không vượt qua được bài kiểm tra về quản lý rủi ro hợp lý:

- Nó làm tăng rủi ro thay vì hạn chế nó.

- Không có kế hoạch thoát hiểm rõ ràng nếu giao dịch diễn ra không như mong đợi.

- Nó ràng buộc nhiều vốn hơn vào một vị thế có thể không bao giờ phục hồi được.

- Nó dẫn đến việc đưa ra quyết định theo cảm xúc và phủ nhận sai lầm ban đầu.

Các nhà giao dịch và tổ chức chuyên nghiệp hiếm khi trung bình giảm trừ khi họ hoạt động trong một chiến lược được bảo hiểm, được hỗ trợ cơ bản với phân bổ vốn dài hạn. Đối với hầu hết các nhà giao dịch bán lẻ, trung bình giảm là một cái bẫy tâm lý chứ không phải là một chiến lược.

Tại sao trung bình giảm không phải là quản lý rủi ro

Chúng ta hãy phân tích điều này bằng các nguyên tắc quản lý rủi ro.

Vi phạm vị trí định cỡ

Khi bạn thêm vào một giao dịch thua lỗ, quy mô vị thế của bạn sẽ tăng vượt quá rủi ro được tính toán ban đầu, khiến bạn mất nhiều vốn hơn vào một quyết định kém.

Thiếu các thông số rủi ro được xác định

Chiến lược quản lý rủi ro được lập kế hoạch trước. Việc trung bình giảm thường là phản ứng khi sai, không phải là một phần của kế hoạch có cấu trúc.

Khuyến khích sự tự tin thái quá

Nhiều nhà giao dịch trung bình giảm, tin rằng thị trường sẽ phục hồi. Sự lạc quan này bỏ qua cả tín hiệu kỹ thuật và cơ bản cho thấy sự đảo ngược xu hướng thực sự.

Tăng cường giao dịch cảm xúc

Thay vì cắt lỗ, việc trung bình hóa giá có thể khiến tình hình trở nên "giao dịch trả thù", khi cảm xúc lấn át lý trí.

Do đó, mặc dù có vẻ phức tạp, nhưng phương pháp bình quân giá xuống lại thiếu các đặc điểm của một phương pháp quản lý rủi ro hợp lý.

Các hành động khác bị nhầm là quản lý rủi ro (nhưng không phải)

Ngoài việc tính trung bình xuống, sau đây là những hành động khác có vẻ mang tính chiến lược nhưng không đủ tiêu chuẩn là quản lý rủi ro:

Giữ lệnh giao dịch mà không có lệnh dừng lỗ

Một số nhà giao dịch cho rằng họ "không sử dụng lệnh dừng lỗ" để tránh bị dừng lỗ sớm. Trên thực tế, điều này khiến họ phải chịu tổn thất không giới hạn, ngược lại với việc quản lý rủi ro.

Sự đa dạng hóa quá mức

Mặc dù đa dạng hóa là một khái niệm hợp lệ, nhưng việc đa dạng hóa quá mức vào quá nhiều giao dịch có thể làm loãng sự tập trung và làm phức tạp việc quản lý. Bạn có thể tiếp xúc với các tài sản có liên quan mà không nhận ra.

Chỉ dựa vào các hệ thống có tỷ lệ thắng cao

Một hệ thống có tỷ lệ thắng cao vẫn có thể thất bại nếu thua lỗ lớn. Quản lý rủi ro phải được áp dụng bất kể hệ thống thắng bao nhiêu lần.

Sử dụng Chiến lược Martingale

Martingale liên quan đến việc tăng gấp đôi các giao dịch thua lỗ. Giống như việc trung bình hóa, điều này làm tăng rủi ro theo cấp số nhân và thường dẫn đến các cuộc gọi ký quỹ.

Những cạm bẫy tâm lý làm suy yếu quản lý rủi ro

Quản lý rủi ro không chỉ là một kỷ luật kỹ thuật mà còn là một kỷ luật tâm lý. Nhiều nhà giao dịch từ bỏ các quy tắc của họ trong lúc nóng giận. Những cái bẫy tâm lý phổ biến bao gồm:

- Quá tự tin: Tin rằng quan điểm thị trường của bạn luôn đúng dẫn đến việc bỏ qua các chiến lược thoát hiểm.

- Sợ bỏ lỡ (FOMO): Tham gia giao dịch mà không có kế hoạch chỉ vì người khác đang kiếm được tiền.

- Giao dịch trả thù: Cố gắng gỡ lại khoản lỗ bằng cách đưa ra quyết định bốc đồng.

Quản lý rủi ro thực sự đòi hỏi tính kỷ luật về mặt cảm xúc, không chỉ là kiến thức lý thuyết.

Làm thế nào để xây dựng kế hoạch quản lý rủi ro vững chắc trong giao dịch?

1. Xác định rủi ro của bạn cho mỗi giao dịch

Quyết định tỷ lệ phần trăm tài khoản bạn sẵn sàng mạo hiểm cho một giao dịch duy nhất. Hầu hết các chuyên gia khuyên bạn nên từ 1 đến 2%.

2. Đặt giới hạn thua lỗ tối đa hàng ngày và hàng tuần

Nếu bạn đạt đến giới hạn của mình, hãy rời khỏi màn hình. Điều này ngăn chặn giao dịch theo cảm xúc và sự sụt giảm lớn.

3. Xác định trước mức dừng lỗ và chốt lời

Những con số này phải dựa trên mức độ kỹ thuật hoặc tính biến động, chứ không phải là những con số ngẫu nhiên.

4. Thường xuyên xem xét và điều chỉnh

Khi tài khoản của bạn tăng lên hoặc chiến lược của bạn phát triển, cách tiếp cận quản lý rủi ro của bạn cũng nên thích ứng. Một kế hoạch được viết ra mà bạn tuân thủ—kể cả trong thời gian rút tiền - là một trong những biện pháp phòng thủ tốt nhất chống lại các quyết định kém.

Nghiên cứu tình huống: Tại sao không sử dụng quản lý rủi ro dẫn đến thất bại

Hãy xem xét một nhà giao dịch giả định giao dịch mà không quản lý rủi ro:

- Anh ấy tham gia giao dịch EUR/USD mà không dừng lỗ.

- Thị trường biến động 100 pip theo hướng bất lợi cho anh ta.

- Anh ta giảm giá trung bình, tăng mức độ tiếp xúc ở mức giá tệ hơn.

- Yêu cầu ký quỹ tăng lên và anh ta nhận được lệnh gọi ký quỹ.

- Anh ta thoát ra với một khoản lỗ lớn, mất 30% tài khoản.

Ngược lại với một nhà giao dịch sử dụng lệnh dừng lỗ và giới hạn rủi ro ở mức 1% cho mỗi giao dịch. Ngay cả sau nhiều giao dịch thua lỗ, nhà giao dịch này vẫn có vốn để tiếp tục.

Trường hợp này nhấn mạnh việc thiếu quản lý rủi ro hoặc sử dụng các chiến lược như trung bình giá xuống có thể hủy hoại vốn giao dịch.

Những gì các nhà giao dịch nên làm thay thế

Thay vì dựa vào các chiến lược rủi ro sai lầm, các nhà giao dịch nên áp dụng:

- Các chiến lược được kiểm tra ngược với các tham số dừng lỗ tích hợp

- Các công cụ như ATR (Phạm vi trung bình thực) để tính toán quy mô vị thế

- Danh sách kiểm tra hàng ngày thực thi các quy tắc

- Ghi nhật ký mọi giao dịch để xem xét các quyết định rủi ro-phần thưởng

Giáo dục và kỷ luật là đồng minh lớn nhất của bạn. Quản lý rủi ro không phải là tránh thua lỗ mà là sống sót sau chúng và tiếp tục cuộc chơi.

Kết luận

Trong giao dịch, thành công không đến từ việc luôn đúng. Nó đến từ việc quản lý rủi ro khi bạn sai.

Việc trung bình hóa xuống có vẻ như là một phương pháp để cải thiện vị thế, nhưng nó vi phạm mọi nguyên tắc kiểm soát rủi ro. Nếu bạn nghiêm túc về việc giao dịch vào năm 2025 và sau đó, hãy loại bỏ các chiến lược ngụy trang thành quản lý rủi ro và tập trung vào những chiến lược thực sự bảo vệ vốn của bạn.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Tài liệu này chỉ dành cho mục đích thông tin chung và không nhằm mục đích (và không nên được coi là) lời khuyên về tài chính, đầu tư hoặc các lời khuyên khác mà chúng ta nên tin cậy. Không có ý kiến nào trong tài liệu này cấu thành khuyến nghị của EBC hoặc tác giả rằng bất kỳ khoản đầu tư, chứng khoán, giao dịch hoặc chiến lược đầu tư cụ thể nào là phù hợp với bất kỳ người cụ thể nào.